Het groene Spanje, laatste deel

Vrijdag 11 oktober 2013, verjaardag van Steef
Rond het middaguur vertrekken we naar Lugo, nadat we eerst afscheid van Jaap en Ank hebben genomen. Zij gaan verder zuid, wij beginnen langzaamaan aan de terugtocht. We hebben het voornemen uitgesproken elkaar nog eens te treffen, want we hebben het erg leuk gehad samen.
De weg is blijkbaar een hoofdroute naar Santiago de Compostela; vandaag komen we honderden pelgrims tegen. Langs de weg staan borden met “Camino de Santiago”, die we overigens ook langs andere routes zagen. Het is een bosrijk heuvellandschap. Op sommige hellingen zijn de bomen gekapt, maar ook weer nieuwe aangeplant. De weg naar de camperplaats in het centrum van Lugo is afgezet. Wat we ook proberen, we kunnen de plek niet bereiken. We geven er Pilar en haar feestdag morgen de schuld van. De belangrijkste trekpleister van de stad , volgens de reisgids, is de oude muur er omheen en die hebben we gelukkig gezien. En daar laten we het bij. Met moeite ontvluchten we de drukte en komen uiteindelijk terecht op een weg en in een dorp waar we niet willen zijn, maar er is geen alternatief voor handen. We overnachten in A Pontenova. De gidsen en het wegenboek komen op tafel om uit te zoeken hoe we weer terug kunnen komen op onze route.
(Route: SC20, A54, N547, N540, N640)
(Weer: 7)

Zaterdag 12 oktober 2013
De temperatuur bij opstaan is 4 graden en dat kan de verklaring zijn waarom we steeds meer kranen afgesloten treffen. Inmiddels hebben we twee zorgen. Onze watertank is bijna leeg en het metertje van de gastank staat angstaanjagend laag. Reden om water en gas waar mogelijk te besparen en actief uit te kijken naar drinkwater en LPG.
We rijden een beeldschone weg, vast het goedmakertje voor de gemiste toeristische route van gisteren. Aan de rand van het dorp Pesoz maakt een muziekcorps, gekleed in zwarte Asturische klederdracht, zich op om feestelijk het dorp te betreden ter ere van de feestdag van Pilar. Wij houden juist koffiepauze. Vrouwen met trommels en mannen met een apart soort doedelzak, een instrument dat het Keltisch Spaanse erfgoed benadrukt. Eerder hebben we langs de monding van rio Navia gewandeld, nu rijden we langs de rivier. Een dam verspert de rivier in zijn loop, daarna volgt een enorme diepte waarin de rivier miezerig verder stroomt. Plotsklaps verandert het landschap in hoge kale bergen met veel jonge aanplant. We krijgen de indruk dat hier wel eens brand gewoed kan hebben. Lijsterbessen in grote trossen hangen overvloedig aan de kale takken van bomen langs de kant. Eekhoorns huppelen over de weg. De pas tussen de bergtoppen ligt op 1.147m. en we zijn terug op onze oorspronkelijke route. In Lugones wordt de camperplaats naast zwembad en sportaccomodaties, bezet door een twintigtal campers dat zich in het kader van een reunie heeft verzameld. We storten ons onmiddellijk op de waterkraan. Alle losse flessen, containers en zelfs de gieter vullen we. Alvast een zorg minder.
De fabriek aan de overzijde produceert een irritant zoemend geluid, een van de reünisten adviseert ons om die reden een plaats aan de andere zijde van het gebouw. Een wandeling door de saaie voorstad van Oviedo brengt ons bij cafe Lennon’s, waar we een onaangenaam zoete witte wijn geserveerd krijgen. Maar het glas met de afbeelding van Lennon maakt veel goed.
(Route: LU704, AS21, AS26, AS11, AS13, AS12, AS14, AS15, A63, A66)
(Weer: 7)

Zondag 13 oktober 2013
Het zoemende geluid van de fabriek is in de nacht steeds indringer geworden. Ik ben blij er even weg te zijn. Met de bus gaan we naar Oviedo. Bij het busstation kopen we een plattegrond en vragen we de verkoopster aan te wijzen waar we ons nu bevinden. Ze blijft “oh madre, oh madre” uitroepen, terwijl haar vinger koortsachtig over de kaart glijdt. Er valt duidelijk een pak van haar hart als haar vinger eindelijk het busstation vindt. Er heerst een gezellige drukte in het elegante en gezellige centrum van de stad. De terrassen zijn goed gevuld, de braderie overvol. Wij zoeken eerst een gelegenheid om een verslag te plaatsen op internet. Het toeristenbureau waar we advies willen vragen, blijkt dicht maar tot onze verrassing is de bibliotheek geopend en we mogen daar op internet. Juist als we klaar zijn met onze waslijst nazoekklusjes gaat het licht uit en wordt het gebouw afgesloten. Daarna laten we ons ook deze keer leiden door de wandelroute in de Capitoolgids, die ons langs de belangrijkste gebouwen van de stad voert.
De jongedame bij de informatiebalie in het busstation vertelt dat de bus pas om 18:00 vertrekt, dat wordt anderhalf uur wachten. Intussen kijken we op de elektronische borden in de hal. Over een kwartier vertrekt er een bus waarbij onze bestemming Lugones genoemd wordt. We gaan op zoek naar het perron en daar staat een minibusje met een enthousiaste chauffeur. Hij roept dat het geen probleem is en we stappen in. Tijdens de wachttijd tekent de chauffeur landkaartjes op een kladje om aan te duiden wat we beslist nog moeten gaan zien in Asturië. In Lugones wijst hij welke straat we moeten hebben en zo zijn we eerder terug bij de camper dan even gevreesd. Tijdig genoeg om nog verderop te gaan want nog een nacht met de zoemende fabriek wordt teveel. Vanuit de bus heeft Jan een van de weinige tankstations gezien met LPG, dus gaan we eerst onze tank vullen, morgenochtend kan de kachel weer aan!
De noordzijde van Parque Nacional Picos de Europa hebben we bewaard tot de terugweg. We installeren ons in Cangas de Onis, in de noordwest hoek van het gebied. Bij café La Regenta aan de rivier bestellen we drie onbekende gerechtjes en witte wijn. Een jolige ober, die geen woord Engels spreekt, neemt de bestelling op. Geroosterde warme reuzenstokbroden met omelet, inktvis en met serrano ham worden voor onze neus gezet. En twee glazen van de allerlekkerste witte wijn. In de nacht schrikken we wakker van een raar geluid dat we na even herkennen als het luide gebalk van een ezel.
(Route: A64, N634, N625)
(Weer: 8)

Maandag 14 oktober 2013, verjaardag van Marianne
We maken een tochtje naar het nationaal park. De kerk op de rots en de grot in Covadongo slaan we nog even over en bekijken we later. Eerst rijden we de smalle weg naar het uitzichtpunt Mirador de La Reine. Het laatste stuk naar de top is verboden voor bussen en ook wij wagen ons er niet aan nu we zien hoe personenauto’s elkaar amper kunnen passeren. Op de royale parkeerplaats lunchen we en keren we om. Een tegemoetkomende jongedame zit versteend achter het stuur van haar auto nu ze ons moet passeren. Ze weigert een centimeter opzij te gaan terwijl haar nog zeker anderhalve meter van de afgrond scheidt. Als Jan haar op de ruimte wijst, zegt ze met een bibberstem “I can’t go there”. Met moeite wurmen we ons erlangs. In Covadongo klauteren we naar de kleurige kerk, die op de rots staat waar Pelayo, leider van de Visigotische edellieden, de Moren in 722 hun opmars in Asturië belette. Op onze weg naar beneden passeren we de grot waar hij, volgens het verhaal, heeft gewoond. Het wordt nog steeds beschouwd als een heilige plek. Terug in Canga de Onis ontdekken we het ezeltje dat verantwoordelijk is voor de nachtelijke geluiden, we voeren hem een boterham en wandelen langs de rivier naar het oude kerkje uit de 9e eeuw en naar de boogbrug uit de 14e eeuw. In de winkelstraat kopen we wat streekproducten. We halen weer een afzakkertje bij La Regenta, waar de ober ons met een lach van herkenning verwelkomt en onmiddellijk het juiste drankje inschenkt.
(Route: AS114, AS262, C4)
(Weer: 7)

Dinsdag 15 oktober 2013
Sinds gisteravond regent het onafgebroken. Ineens is het ook in noord Spanje herfst. Het ezeltje staat zich door een berg brood heen te werken, gebracht door een gullere gever en kijkt ons al kauwend na als we om 10:15 uur vertrekken. De laaghangende bewolking laat kleine delen van de silhouetten van de bergen vrij zodat we tenminste een indruk krijgen van de hoogte van de bergen om ons heen. De weg kronkelt langs de rivier die door een diepe kloof stroomt. De bewolking geeft de weg iets mysterieus. Wandelen langs de rio Cares is eerder niet gelukt, maar nu rijden we er een hele poos langs. We nemen afscheid van het fantastische gebied Picos de Europa en arriveren een poosje later in Euskadi, het Baskenland. De klim naar de camperplaats op de berg is steil, maar we krijgen er een spectaculair uitzicht over de Bilbao voor terug. Na enig speurwerk zien we het Guggenheim Museum liggen. ’s Avonds maken we nog een ommetje en genieten van de vele lichtjes onder ons.
(Route: AS114, N621, A8, S10, A8)
(Weer: 5)

Woensdag 16 oktober 2013
Om 11:00 uur zitten we in de bus 58 naar Bilbao. In het dal is de stad nog in nevel gehuld, maar het belooft een stralende dag te worden. Met enig onbehagen laat ik de camper helemaal alleen achter op de berg. Gelukkig zijn er mannen van het gemeentelijk groenbeheer bezig met groot onderhoud. Met behulp van het plattegrondje in de wegenatlas en de plattegrond op de bushalte hebben we uitgeplozen waar we het best kunnen uitstappen voor het Guggenheim Museum Bilbao. Door de straat Iparraguirre lopen we het indrukwekkende gebouw tegemoet. Ook hier zien we de voetgangerslichten met het swingende groene mannetje ten teken dat je mag oversteken. De stad maakt een prettige indruk. De gebouwen zijn veelal zes verdiepingen hoog; oude en nieuwere gebouwen, gezellige koffiegelegenheden en mooie winkels wisselen elkaar af.
Puppy, de 12 meter hoge foxterriër, bekleed met bloeiende planten, die van binnenuit bewaterd worden, staat bij de ingang van het museum en is helaas ingepakt vanwege onderhoud. Bij de toeristeninformatie vlakbij de ingang halen we wat extra informatie over Bilbao en gaan dan het museum in. De eerste ruimte die je betreedt, is het Atrium. De hoge ruimte van glas en gebogen vormen is het hart van het museum. Door de ramen komt de stad Bilbao vanuit allerlei hoeken het gebouw binnen. De audioguide geeft uitgebreid info, ook de architect komt aan het woord en vertelt zijn visie op deze ruimte en de rest van het museum. Buiten op het terras krijg je een mooie indruk van het gebouw. Het titanium is afkomstig uit de luchtvaartindustrie en heeft een dikte van niet meer dan een tissue. Er is een jaar aan het materiaal gewerkt om het deze uitstraling te geven. Een kleurig kunstwerk is opgesteld op het terras en een object staat in het waterbassin dat visueel overloopt in de Rio de Bilbao. Twee vormen van kunst zijn niet direct zichtbaar. Regelmatig wordt het bassin onder stoom gezet en komen vuurkolommen uit het water omhoog.
Richard Serra heeft enorme objecten van 5 cm dik staal geplaatst. Ze zien er uit als hout. Je kunt je in en tussen de vormen bewegen. In een andere zaal hangen enorme kunstwerken, waaronder werk van Andy Warhol uit 1979 bestaande uit 150 kopiën van het hoofd van Marilyn Monroe. De tweede verdieping heeft fantastische expositieruimtes, waarin de voorwerpen prachtig uitkomen; de muren crème van kleur en de vloer van lichtkleurig hout. Een stapel borden, een lege badkuip, een houten kast die uitpuilt met kleding, een matras. Het beste vinden we nog een pantoffel in reuzenformaat, van klei, en het is de kunstenaar gelukt de pantoffel er versleten uit te laten zien. We hebben weinig met deze vorm van kunst; eerlijk gezegd vinden we het helemaal niks. Maar het gebouw vinden we geweldig, zowel van binnen als van buiten. We draaien er aan alle kanten omheen en komen via de brug, die hoort bij het ontwerp van het museum, aan de overkant van het water voor nog meer foto’s. We zijn juist op tijd voor de hop-on-hop-off-bus van 15:00 uur en laten ons in een uur door Bilbao rijden. Bij een cafe doen we een poging een verslag te plaatsen. De tekst lukt prima, maar van de dertig foto’s, komt er een, en dan nog met moeite, over. Via dezelfde weg wandelen we terug naar de bushalte. De camper heeft intussen gezelschap gekregen van twee Duitse.
(Route: bus 58)
(Weer: 7)

Donderdag 17 oktober 2013
Fraai Baskenland, het zou zomaar Zwitserland kunnen zijn, al horen dan de kerktorens en de palmbomen niet in het landschap thuis. Enig lef is voor deze weg gewenst, want hij is aan de smalle kant. We maken een tussenstop in Zumaia, omdat volgens de campergids bij onze volgende overnachtingsplaats in Hondarribia geen voorzieningen zijn.
De gedoogplaats aldaar blijkt inmiddels verboden voor campers. Verderop langs dezelfde weg is een nieuwe camperplaats voor 10 euro per nacht, met voorzieningen. Het grote voordeel is dat hier de stoeltjes naar buiten mogen en dat komt goed uit, want het is prachtig weer. Een enorm strand en een jachthaven scheiden ons van het centrum van de stad. We kijken bij de vissershaven die voor de stad van groot economisch belang is. Enorme sleepnetten worden via een katrol aan boord gehesen. Vijf vissers plooien het net op het dek. We kijken hoe de schepen uitvaren voor een nieuwe vangst.
De meneer van de camperplek die het geld komt innen, geeft uitgebreid informatie over Hondarribia en vertelt dat dit mooie weer in deze tijd van het jaar uitzonderlijk is voor de streek. En morgen wordt het nog mooier.
(Route: A8, N637, BI737, N634, BI633, GI638, N634, GI11, GI20, GI636, GI2134)
(Weer: 8)

Vrijdag 18 oktober 2013
We laten ons gemakkelijk overhalen om het oude centrum van Hondarribia te bekijken. De bushalte is direct naast de camperplaats. Op de plattegrond duiden we de chauffeur aan waar we uit willen stappen, al vindt hij dat we best kunnen lopen. Een kwartiertje later betreden we het centrum door een oude poort. De huizen in de hoofdstraat hebben mooi bewerkte dakranden en gietijzeren balkons. Op een plein staan kleurige huizen en een groot lomp gebouw dat ooit een militaire bestemming had. Het hooggelegen ommuurde oude centrum geeft uitzichtpunten op zee en op het moderne deel van de stad. Op de terugweg lopen we langs het restaurant La Muela, aanbevolen door de man gisteravond. Het menu voor de lunch spreekt ons aan en we zoeken een plaatsje op het terras. De salade op het vismenu lijkt mij een veilige keuze, doch hij blijkt overladen met griezelige wormpjes, die ik gelukkig aan Jan kan slijten. Jan heeft kleine mosseltjes gekozen. Mijn hoofdgerecht, vis met aardappelen, is heerlijk en Jan geniet van de inktvis. De serveerster vertelt dat de steden aan de andere kant van de baai Hendaye (spreek uit: Indieje) en St. Jean de Luz in Frankrijk zijn.
In de namiddag vertrekken we uit Hondarribia en een halfuurtje later zijn we in Frankrijk. Vanaf St. Pee sur Nivelle volgen we een stuk dezelfde weg als op de heenreis. Nogmaals overnachten we in Peyhorade waar we bij cafe Le Patio alsnog de foto’s bij het laatste verslag plaatsen. Nu hebben we weer een probleem met het aanpassen van het onderschrift
Onze thermometer heeft vandaag een buitentemperatuur van 30 graden aangegeven.
(Route: N638, N636, N121, NA4410, D406, D4, D3, D918, D10, D21, D936, D10)
(Weer: 9)